στοχασμοί του θέρους...

Στο αρχιπέλαγος του εαυτού

Καλοκαίρι λοιπόν… δεν έχει έλεος η παραλία για τους μη έχοντες και κατέχοντες… δεν έχει έλεος ο ήλιος, δεν έχει οίκτο η θάλασσα… μπορείς να αρνηθείς οτιδήποτε αλλά όχι και τον βιότοπο ολόγυρά σου… υπάρχει, θες δεν θες και σου βγάζει τη γλώσσα… παρ’όλα αυτά… ο στοχασμός δεν τελειώνει ποτέ… και για να πω και την αλήθεια, πάντοτε με καύσωνα έγραφα τα περισσότερά μου… ιδρώτας και αίμα… μάλλον και πνεύμα… φαίνεται πως με την αποτοξίνωση δια της εφιδρώσεως, έμενε χώρος για… την έμπνευση… κι αφού έχουμε κυβέρνηση πλέον και ησύχασε η Τρέμη κι ο Πρετεντέρης, έχουμε και πρωθυπουργό, έστω και προσωρινώς μονόφθαλμο, έχουμε και ρευστότητα στην αγορά να μην κλαίνε οι τραπεζίτες… είπα κι εγώ να ξαναδώ τις παλιές μου σημειώσεις… καλά να πάθω…

Το πρόβλημα με τις ανθρώπινες σχέσεις όσο περνάει ο χρόνος –προϊόντος του χρόνου το λένε οι σπουδαγμένοι- είναι ότι σε αναγκάζει αυτός ο άτιμος γενειοφόρος γέρων να τα επαναπροσδιορίσεις όλα.

Και όταν λέμε όλα, το εννοούμε.

Όλα!

Ποιος είμαι εγώ, ποιος είσαι εσύ, που λέει και το τραγούδι.

Ποιος ήμουν όταν κίνησα, ποιος είμαι τώρα, ποιος θα είμαι αύριο σαν ξημερώσει με το καλό και με την αριθμητική τα πηγαίνω καλά κι έχω δυο χέρια, δυο πόδια και ένα κεφάλι που στέκεται ενάμισι -και κάτι -  μέτρο πάνω από το χώμα και ακριβώς στη μέση πάνω από τους ώμους μου.

Δεν είναι φόβητρο ο χρόνος … φόβητρο είμαστε εμείς και όλα αυτά που γεννιούνται μέσα μας κάθε μέρα, κάθε λεπτό, κάθε στιγμή.

Πώς να τα μαζέψεις όλα αυτά, πώς να τα οργανώσεις, να τα βάλεις σε μια σειρά, όπως τα βιβλία στη προθήκη, τακτοποιημένα ωραία ωραία, ανά κατηγορία, θέμα, περιεχόμενο, συγγραφέα;

Πώς να μαζέψεις τον εαυτό σου, τους εαυτούς σου, τα χιλιάδες σύμπαντα που περιέχεις, που δεν ήξερες ότι τα περιέχεις αλλά πίστευες – ω αφελή!- ότι ήσουν απλά ένα μετέωρο, ένα θραύσμα, μια πιστολιά στον αέρα της Δημιουργίας;

Πώς να αποδεχθείς όλα τούτα που αισθάνεσαι, πώς να αποδεχθείς ότι αισθάνεσαι τόσα πολλά, τόσο αντιφατικά, τόσο περίεργα και εξωφρενικά;

Πώς γεννήθηκαν όλα αυτά τα τέρατα μέσα σου;

Πώς χώρεσαν;

Και πώς συμβιώνουν μεταξύ τους;

Η αλήθεια κε Γουώτσον, η προφανής και κρυστάλλινη αλήθεια, καθώς θα έλεγε ο μέγας Σέρλοκ. Η αλήθεια που μας διαφεύγει, που επιμένει να μας ξεγελάει, να μας κοροϊδεύει, να χασκογελάει με θράσος μπροστά μας.

Όπως και ο χρόνος, ο παππούς που λέγαμε.

Ο χρόνος ‘γεννάει’ όλα αυτά τα τέρατα.

Και ο χρόνος γεννάει και την αλήθεια.

Ή μάλλον, την αποκαλύπτει.

Δεν είμαστε ανεύθυνοι για όλες τούτες τις τερατογενέσεις, δεν είμαστε ανεύθυνοι για την σκιά τους, δεν είμαστε άμοιροι ευθυνών –καθώς θα έλεγαν πάλι οι περισπούδαστοι- για την ολέθρια δράση τους στον ψυχικό μας κόσμο.

Και ο φόβος;

Ο φόβος είναι ένας καλός σύμμαχος.

Θολώνει το μυαλό, παραλύει τα μπράτσα και τα γόνατα, σφαλίζει τα χείλη, παγώνει την κόλαση που βράζει μέσα μας, όλα καλά και όλα ωραία.

Όταν φοβάσαι δεν έχεις πρόβλημα. Κρύβεσαι, μαζεύεσαι στην γνωστή στάση εμβρύου και δεν σε αγγίζει τίποτα.

Όταν δεν φοβάσαι είναι το... πρόβλημα.

Γιατί όταν δεν φοβάσαι όλα είναι ανοιχτά, επικίνδυνα, απρόσμενα, απρόβλεπτα, ρευστά…

Όταν δεν φοβάσαι ξανοίγεσαι στα άγνωστα πελάγη του εαυτού σου και όποιον πάρει ο Χάρος!

Και ο Χάρος παίρνει συνήθως εσένα!

Και μαζί με την άγνοια φόβου, υπάρχει και η άγνοια δράσης.

Γιατί μονάχα όσοι δεν φοβούνται ερωτεύονται, όσοι δεν φοβούνται αγαπούν.

Ακόμα κι αυτοί που φοβούνται όμως, όταν είναι ερωτευμένοι, ξεφοβούνται… δεν είναι ο εαυτός τους, ο συνήθης, ο ‘μικρός’, ο ‘ασήμαντος’, ο βολεμένος, ο ‘ασφαλής’… όταν ερωτεύεσαι περνάς τον Σκάμανδρο, οδεύεις προς τα απόρθητα τείχη της Τροίας, είσαι έτοιμος να μονομαχήσεις με όποιον Έκτορα βγει στο δρόμο σου…

Όταν είσαι ερωτευμένος έχεις κάνει μια μεγάλη επανάσταση ενάντια στον δικτάτορα νου… και προς στιγμήν τα πας καλά… σαν τη Κομμούνα του Παρισιού ας πούμε… γιορτάζεις την αλλαγή του κόσμου…

Αλλά η… επανάσταση στους… σώφρονες ανθρώπους δεν κρατάει πολύ… Σύντομα ο ηνίοχος νους ξαναπαίρνει γερά τα γκέμια και… αντίο ζωή. Τότε λέμε ότι… συνειδητοποίησες τι πήγες να κάνεις…  Με το που ξανάρχεσαι στα… συγκαλά σου, αναρωτιέσαι, απορείς… δεν ήμουν εγώ, ήταν κάποιος άλλος…

Μόλις ‘συνειδητοποιήσεις τι έχεις κάνει’, παύεις να εκτίθεσαι, συρρικνώνεσαι, οπισθοχωρείς, το βάζεις στα πόδια –εις μάτην.

Μόλις συνειδητοποιήσεις ότι μπορείς να αγαπάς, ότι είσαι ικανός να αγαπάς, έρχεται η πρώτη κρίση πανικού.

Η αγάπη σε πετάει στο αρχιπέλαγος του εαυτού σου και βγάλτα πέρα μόνος σου.

Ωραία η αλμύρα, θάλασσα λεβεντοπνίχτρα, αλλά και με τη γεύση της αρμύρας στο στόμα δεν παύει το στερέωμα να είναι μουντό, δυσοίωνο, καταθλιπτικό.

Τώρα είναι που νιώθω στο πετσί μου τον ‘πολυμήχανο’ Οδυσσέα που έτρεμε κάθε φορά που ξανοιγόταν ένα μίλι μακριά από τις ακρογιαλιές και δεν είχε καμιά ποιητική διάθεση ανάλογη του Ομήρου, είναι βέβαιο...

Άλλωστε είναι χαρακτηριστικό… η επιστροφή είναι πάντα μια ‘γήινη’ υπόθεση… το ταξίδεμα εννιά φορές στις δέκα, απλώνεται στα στερεώματα του ουρανού ή στις απειροδιάστατες θάλασσες… το απέραντο δεν συμβαδίζει με τον αγοραφοβικό νου… το απέραντο γεννιέται μαζί με το αχανές… και το αχανές είναι η ψυχή του ανθρώπου… 

Breaking the mirror

© Sergio Padura