Σάββατο, Σεπτεμβρίου 16, 2023
Εσύ και αυτό...
Πέμπτη, Σεπτεμβρίου 07, 2023
Ο τόπος αυτός που μας πληγώνει και μας ευτελίζει...
Τετάρτη, 5 Ιανουαρίου [1938], Αθήνα.
Ο τόπος αυτός που μας πληγώνει και μας ευτελίζει.
Η Ελλάδα γίνεται δευτερεύουσα υπόθεση, όταν συλλογίζομαι τον Ελληνισμό. Ό,τι από την Ελλάδα μ’εμποδίζει να σκεφτώ τον Ελληνισμό, ας καταστραφεί.
Αν ήταν δίκαιο να μεγαλώσει ο τόπος αυτός, δεν ήταν για να έχουμε περισσότερους βουλευτές, νομάρχες ή χωροφύλακες: ήταν για να μπορέσει ν’αναπτυχθεί σε μια γωνιά της γης ο Ελληνισμός –αυτή η ιδέα της ανθρώπινης αξιοσύνης και της ελευθερίας, όχι αυτή η αρχαιολογική ιδέα…
…πιστεύω σε δυο τρεις ιδέες που προχωρούν, και τώρα ακόμη, ύστερα από χιλιάδες χρόνια σ’αυτή τη γλώσσα.
Γι’ αυτές τις δυο – τρεις ιδέες που πρέπει να ζήσουν εδώ και μονάχα εδώ θα μπορούσαν να ζήσουν καθώς τις σκέπτομαι, υπομένω αυτή την αθλιότητα…
Γιώργος Σεφέρης
Μέρες Γ΄(16 Απρίλη 1934 – 14 Δεκέμβρη 1940), Ίκαρος 1977
Σάββατο, Αυγούστου 26, 2023
Και η εποχή του Οφιόμορφου ανθρώπου ανατέλλει…
Παρασκευή, Αυγούστου 11, 2023
Πορεία...
[κάποιες σκέψεις για την αφήγηση και τη γραφή]
Le lecteur eric drigny
Κ |
άθε φορά που μιλά κανείς για τη ζωή του, προσκαλεί το θάνατο… κάθε φορά που αφηγείται το βίο του, αναπολεί το παρελθόν, το γεφυρώνει με το παρόν και στοχάζεται το μέλλον, επικαλείται το τέλος του.
Και κάθε φορά που κάποιος γράφει για τη ζωή του, τα παιδικά του χρόνια, τις αναμνήσεις του, είναι για να ξορκίσει το θάνατο. Έχει έρθει τόσο κοντά του που αισθάνεται το ρίγος στη ράχη του είναι του. Μιλώντας τον έφερε πολύ κοντά του, γράφοντας προσδοκά να τον… αναχαιτίσει… να τον ξαναστείλει σε ένα αδιόρατο ‘κάποτε’…
Τούτη η διαλεκτική δεν είναι παράξενη. Κάθε γεγονός ζωής είναι και γεγονός θανάτου. Δεν γίνεται διαφορετικά. Κάθε υπαρκτικό γεγονός εμπεριέχει και τις δυο διαστάσεις, του είναι και του μη-είναι ή αν θέλουμε να το πούμε αλλιώς, του όντος και του μη-όντος. Η ύπαρξη και η ανυπαρξία διυπάρχουν σε μια ατελεύτητη διαλεκτική και τούτο δεν σταματάει ούτε μπορεί να αλλάξει ποτέ.
Μιλώντας και αναστοχαζόμενοι, ενθυμούμενοι και αφηγούμενοι τείνουμε να ολοκληρώσουμε μια πορεία. Γράφοντας κάνουμε το αντίθετο. Παίρνουμε την απόσταση από το τέλος. Θέλουμε να ανακτήσουμε την εποπτεία, να ξαναπάρουμε τα γκέμια στα χέρια αν και ποτέ δεν κρατούσαμε γκέμια… είχαμε την ψευδαίσθηση όμως…
Μιλώντας, ξεχνιόμαστε, αφηνόμαστε και το άνυσμα επιταχύνει την πορεία του προς τον στόχο. Γράφοντας, κάποιος ‘άλλος’ αναλαμβάνει τον έλεγχο, η ολίσθηση προς το τέλος ‘επιβραδύνεται’, οι ελευθερίες του ταξιδιού δεσμεύονται…
Δεν μας αρέσει η διαδικασία του ελέγχου αλλά είναι σημαντική. Προτιμούμε την
ολίσθηση, το γλίστρημα ανάμεσα στις εποχές, τους ανθρώπους, τις αναμνήσεις. Έτσι
όμως εγκαταλείπουμε τον έλεγχο των όρων μετάβασης. Κι αυτό μας οδηγεί σε έναν
μη-τόπο…
Και οι δυο δράσεις ενέχουν την αλήθεια και το ψεύδος του κόσμου που τις περιέχει. Γιατί αυτός τις γεννά και αυτός τις ορίζει.
Μα ετούτο είναι ζήτημα κάποιας άλλης ανάλυσης…
Παρασκευή, Αυγούστου 04, 2023
Ολοκαύτωμα
Σάββατο, Ιουλίου 29, 2023
ε, και λοιπόν;
Τετάρτη, Ιουλίου 26, 2023
Αυτάρκης…
…μὴ γὰρ ἓν τῶν ἀδυνάτων ᾖ πόλιν ἄξιον εἶναι καλεῖν τὴν φύσει δούλην. αὐτάρκης γὰρ ἡ πόλις, τὸ δὲ δοῦλον οὐκ αὔταρκες…
...γιατί είναι αδύνατο να φέρει επάξια το όνομα πόλη μια πόλη υπόδουλη. Διότι η πόλη πρέπει να είναι αυτάρκης. Και η υπόδουλη πόλη δεν είναι...
Αριστοτέλης, Πολιτικά Δ΄, 1291a, 9-10
Αυτάρκης… πόσο εύκολα θα σου απαντούσε Σταγειρίτη ένας σημερινός άνθρωπος πως όταν έχεις υπερσύγχρονο κινητό και μια δεκάδα προφίλ στα ‘σόσιαλ’ δεν έχεις καμιά ανάγκη για αυτάρκεια… είμαι ελεύθερος και πολίτης, άρα υπάρχω γράφεις εσύ, επικοινωνώ άρα υπάρχω θα σου απαντούσε εκείνος…
Επικοινωνώ... τι άραγε; Και με ποιον;
Μα τούτο είναι θέμα άλλης ανάρτησης...
Σάββατο, Ιουλίου 08, 2023
Ζήτημα ύψους...
[κάποιες σκέψεις…]
Nicholas Javed
Come and Get Me
Θεωρώ ότι δεν είμαι εκτός πυρήνα αν ισχυριστώ ότι βάσει του ελληνο-ρωμαϊκού κοσμοειδώλου –σε μια αναγκαστικά πεπλατυσμένη και γενικευμένη θεώρηση- ο ‘κόσμος’ ισορροπεί ή ανισορροπεί μαζί με τον άνθρωπο. Η ατομική ευθύνη είναι ταυτόχρονα και συλλογική, η κοινοτική είναι ταυτόχρονα πολιτική και η πολεμική είναι μαζί και επιβιωτική-ειρηνική. Τούτο, σε μια πρόχειρη συλλογιστική, σημαίνει απλά πως ο μη στρεφόμενος ένδον αλλά ο καλά αγκυρωμένος από την Τάξη και την Ιεραρχία άνθρωπος δεν είχε να φοβηθεί ή να απελπιστεί από τίποτε αφού δεν επρόκειτο για την εξύψωση ή καταποντισμό του ‘εαυτού’ αλλά το προχώρημα, την προαγωγή του Όλου.
Μπορεί
να το κατανοήσει ο μετά τον
Λοκ άνθρωπος αυτό; Μετά την περίφημη ‘αποδεσμευμένη νόηση’ του ανθρώπου
του
διαφωτισμού αυτό; Μπορεί ο σημερινός άνθρωπος, όλοι εμείς οι δοξολόγοι
του εκφρασιοκεντρισμού να κατανοήσουμε ότι κάποτε ο κάθε ένας,
η κάθε μονάδα, το ‘άτομο’ ήταν υπεύθυνο για το Όλο, όχι γιατί
εκπαιδεύτηκε,
έμαθε και εφαρμόζει στην πράξη αλλά γιατί γεννήθηκε και ζει έτσι και όχι
διαφορετικά;
Για να ξεκαθαρίσω το τοπίο, δεν είμαι καθόλου ενάντια στον ‘έλλογο πράκτη’ του υποκειμενιστικού σύμπαντος. Δεν θα είχαμε ούτε επιστήμη ούτε τέχνη, δεν θα είχαμε καμιά θεώρηση αυτονομίας διαφορετικά. Οι άνθρωποι του χθες ζούσαν υπό την απόλυτη ετερονομική αρχή της ‘αλυσίδας’ που ενώνει τα πάντα, από το πετραδάκι στην παραλία ως τον Μέγα Όλυμπο… όμως η αναστροφή του κώνου τείνει πλέον να καθορίσει και τον πάταγο της πτώσης του.
Ο έλλογος και υπεύθυνος, ο μετα-μετα μοντέρνος αυτονομημένος και ‘δικαιωματικά’… δικαιωμένος άνθρωπος δεν έχει αναφορές άλλες από τον εαυτό του. Ας σκεφτεί κανείς πόσο τρομακτικό είναι αυτό… το ρίγος είναι αρκετό να δικαιολογήσει την πανούκλα της κατάθλιψης και των κρίσεων πανικού.
Η απάντηση δεν είναι η εκ νέου αναστροφή κανενός κώνου. Η απάντηση, υποχρεωτικά πλέον –και μετά τον Αυγουστίνο και τους Καππαδόκες Πατέρες οπωσδήποτε- θα δοθεί πάλι ένδον… εκεί στραφήκαμε κάποτε, από κει ξεχύθηκε η κόλαση, εκεί θα αναζητηθεί η απάντηση…
Ζήτημα ύψους είναι, πράγματι… και βάθους… γιατί μετά τους ψυχαναλυτές μάθαμε ότι έχουμε και ‘εσωτερικό βάθος’… ζήτημα ιλίγγου είναι… και αντοχών να τον αντέξουμε… ποιον; Τον εαυτό μας ίσως που ‘έριξε μπόι’ μεγαλύτερο απ’όσο του αναλογούσε…