Το περπάτημα στο κενό

Π

ερπατούσαν μέσα στη σιωπή. Όχι την εσωτερική. Οι σκέψεις, εργώδεις και ακάματες δεν τους άφηναν στιγμή σε κάποια αδράνεια.

Είχαν να συναντηθούν πολύ καιρό και απολάμβαναν ο ένας την παρουσία του άλλου. Το να απολαμβάνεις την παρουσία ενός άλλου ανθρώπου είναι μια εμπειρία ανεκτίμητη και μπορεί να σε ευεργετήσει πολλαπλά. Είναι σαν θεραπεία, σαν πλύσιμο ψυχής, σαν κάθαρση. Καθώς όταν δεν υπάρχει η ένταση της ερωτικής διεκδίκησης ούτε η αγωνία για την προσποίηση, την υπόκριση, την παράσταση για την ικανοποίηση των εικόνων, όλα είναι όμορφα και ροϊκά. Ο κάθε ένας είναι… απλά είναι και όντας ελεύθερος να είναι, μπορεί να εκδιπλώσει σκέψεις και συναισθήματα χωρίς την τρομοκρατία της επίκρισης.

Κάποια στιγμή σταμάτησαν και κάθισαν σε δυο μοναχικές καρέκλες μιας καφετέριας που ήταν κλειστή. Ίσως να ήταν εκτός λειτουργίας πια καθώς η ώρα δεν ήταν τόσο προχωρημένη για να δικαιολογεί αυτή την εγκατάλειψη. Όμως αυτές οι δυο καρέκλες έμοιαζαν να έχουν τοποθετηθεί εκεί γι αυτούς. Κάθισαν και είχαν θέα στον ήσυχο κόλπο. Υπήρχε ακόμη νηνεμία αλλά δεν θα κρατούσε για πολύ. Σιγά σιγά σηκωνόταν μια νυχτερινή αύρα από τα δυτικά. 

Η ήττα… αυτή μάς κατέστρεψε… είπε ξαφνικά εκείνη και στο άκουσμα των δυο τόσο δυνατών λέξεων μελαγχόλησε… δυο βαριές λέξεις που σε μια τόσο μικρή φράση – έστω κι αν υπήρχε παύση ανάμεσα - έμοιαζαν με κοτρώνες δεμένες με σχοινί που την βύθιζαν.

Δεν μας κατέστρεψε η ήττα, της αντιγύρισε εκείνος λες και ήθελε να πιάσει το σχοινί και να τραβήξει την πέτρα προς τα πάνω. Η ηττοπάθεια μας κατέστρεψε… αυτή ίσως… Ήξερε πως έπρεπε να της μιλήσει, να της αναλύσει τα δεδομένα, να της κρατήσει την προσοχή ενεργή… αυτό συμβαίνει όταν πάψουμε να είμαστε σιωπηλοί. Το δώρο της επικοινωνίας όταν μιλάμε φωναχτά είναι πως ακούμε τον εαυτό μας και αυτό είναι μια πιστοποίηση ύπαρξης, ανάσας, συνέχειας… αφού μπορούμε να ακούμε, να μιλάμε, να επικοινωνούμε με άλλους, δεν είμαστε αποκλεισμένοι, η ελπίδα είναι ζωντανή, έχουμε ακόμα ανοιχτό τον δρόμο μπροστά μας. Ξέρεις λοιπόν ποια είναι η βασική διαφορά της ήττας από την ηττοπάθεια; Η πρώτη είναι αφετηρία αλλαγών που μπορούν να σε βγάλουν στο ξέφωτο. Η δεύτερη είναι όταν έχεις εγκαταλείψει κάθε ελπίδα να βρεις το ξέφωτο και έχεις χαθεί στο σκοτάδι του εαυτού σου. Φοβόμαστε την ήττα αλλά θα έπρεπε να ανησυχούμε για την ηττοπάθεια. Και δεν μπορούμε να πάψουμε να ανησυχούμε, κάθε μέρα, κάθε στιγμή… τόση ενέργεια, αν το καλοσκεφτείς, τόση ενέργεια σπαταλημένη για να σηκώνουμε την κοτρώνα από το βυθό για να μην μας παρασύρει… και την ίδια στιγμή έχουμε τα φτερά μας κλειστά… και αυτά ατροφούν, ξεφτίζουν, πεθαίνουν… γι’ αυτά θα έπρεπε να ανησυχούμε…

Έμεινε σιωπηλή εργαζόμενη τα όσα είχε ακούσει… τη συναντούσαν μέσα της αλλά από την άλλη, δεν μπόρεσε να μην ξεφυσήσει απελευθερώνοντας συσσωρευμένη πίεση… Οι σκέψεις αυτές δεν ήταν πρωτότυπες, δεν ήταν μια συνταρακτική αποκάλυψη. Όλα τούτα τα είχε σκεφτεί κι εκείνη πολλές φορές. Όμως, έχει διαφορά να τα ακούς από κάποιον άλλο. Ακόμα και η μεγαλύτερη κοινοτοπία μπορεί να σε σοκάρει όταν ειπωθεί την κατάλληλη στιγμή από τον κατάλληλο άνθρωπο. Είναι σα να ξεκλειδώνουν οι λέξεις ό, τι περιέχουν και επιτρέπουν την εισδοχή σε βαθύτερους πυρήνες του είναι. Λέξεις που χρησιμοποιούμε καθημερινά, αγάπη, ζωή, θεός, θάνατος, μοναξιά, μπορούν για χρόνια ολόκληρα να είναι σύμβολα πάνω στο χαρτί, απλοί κώδικες συνεννόησης και ξαφνικά να αποκτήσουν ένα τρομερό περιεχόμενο, να λάμψουν σαν μαγικά τάλισμαν φορτισμένα με την προαιώνια ενέργεια που ήρθε η στιγμή να δείξει τη δύναμή της…

Νομίζω ότι μας κάνει καλό που συζητάμε, έτσι δεν είναι; την ρώτησε.

Ναι… μερικές φορές αισθάνομαι πως ξεδιψάω από τούτες τις συναντήσεις μας και όταν περάσει καιρός που είμαστε χώρια, η δίψα με καταλαμβάνει ξανά… σιωπηλά όμως και ύπουλα…

Ξέρω τι εννοείς, της είπε με ειλικρίνεια. Όλοι οι μοναχικοί άνθρωποι θα συμφωνούσαν μαζί σου. Κι όμως, είναι οι μοναχικοί που εκτιμούν περισσότερο απ’όλους τη σημασία της επικοινωνίας. Κάθε λέξη είναι ακριβή, κάθε συλλαβή ακόμα… μετά από χρόνια καταλαβαίνει κανείς πόση αξία έχει η ουσιαστική επικοινωνία και αναρωτιέται για τα νεανικά του… φεστιβάλ φλυαρίας!

Ήσουν κι εσύ φλύαρος στα νιάτα σου; τον ρώτησε θέλοντας να τον πειράξει λίγο. Αποκλείεται. Δεν το πιστεύω.

Ναι, μιλούσα πολύ, ρωτούσα συνεχώς, δεν έβαζα γλώσσα μέσα μου. Όμως άκουγα κιόλας. Πήγαιναν μαζί αυτά.

Από τότε;

Σχεδόν από τότε.

Ήσουν δηλαδή ένας νέος με… γεροντική σοφία;

Θα έλεγα μάλλον πως ήμουν ένας γέρων που τους ξεγελούσε όλους η νεανική του εμφάνιση.

Γέλασαν εγκάρδια. Εκείνος έβγαλε να καπνίσει. Τον παρακολουθούσε σιωπηλή.

Απόψε… νομίζω είσαι περισσότερο σιωπηλός απ’ό,τι συνήθως… ίσως σε μελαγχόλησα εγώ με τον αφορισμό μου… για την ήττα εννοώ… του είπε.

Ξέρω πως τούτο το γεγονός σε απασχολεί χρόνια τώρα… το θυμάμαι από τότε που πρωτοανταμώσαμε κιόλας… μιλούσες απλά με μεγαλύτερο πάθος για ‘τα ενάντια’ και για τα ‘δίπολα’ τότε… είχες όμως εισχωρήσει ήδη βαθιά στην ερμηνεία των συμβόλων και βέβαια αυτές οι καταδύσεις δεν μένουν χωρίς συνέπειες.

Ναι… εγώ τις έλεγα ‘καταδύσεις’, εσύ προτιμούσες να τις λες ‘καταρριχήσεις’… υπάρχει μια σημαντική διαφορά που την κατάλαβα καιρό μετά.

Και τι ανακάλυψες;

Πως η μέγιστη διαφορά τους είναι… η βαρύτητα… ή μάλλον, η άνωση… τούτο που είναι προφανές σε μια κατάδυση είναι απόν στην καταρρίχηση… αντίθετα εκεί κυριαρχεί η βαρύτητα…

Και τι είναι αυτή η άνωση που ανέφερες; τη ρώτησε.

Η αντίσταση του είναι να προδώσει τα μυστικά του. Η άρνηση ενός βαθύτερου τμήματός μας να αποκαλύψει πράγματα, να φωτίσει διαμερίσματά του, να μας βοηθήσει…

Η άρνηση, επανέλαβε εκείνος συμφωνώντας.

Ναι… στην κατάδυση επιχειρούμε εμείς την ψηλάφηση στα έγκατα, στην καταρρίχηση έχουμε την απρόσμενη συνδρομή της… βαρύτητας του είναι. Θυμάμαι πως το είχες αναλύσει αυτό κάποτε αλλά δεν είχα κατανοήσει σχεδόν τίποτα. Όλα αυτά μου φαίνονταν ασκήσεις επί χάρτου περισσότερο παρά βιώματα από… το μέτωπο.

Και ως βαρύτητα του είναι τι ορίζεις λοιπόν;

Ότι ναι μεν στην καταρρίχηση υπάρχει μεγάλος κίνδυνος ‘τραυματισμού’, να γκρεμιστείς από ένα μεγάλο ύψος, να τσακιστείς, να χαθείς για πάντα, όμως μπορείς να εκμεταλλευτείς τον παράγοντα της μνήμης και του χρόνου. Ενώ στις καταδύσεις αυτός είναι εχθρός, εδώ είναι σχεδόν ‘φίλος’.

Και την άνωση όμως μπορείς να την εκμεταλλευτείς, σωστά; συνέχισε εκείνος και ένιωσε πως η βραδιά είχε αρχίσει να ζωηρεύει.

Δεν ξέρω… δεν το έχω επιτύχει ακόμα αυτό… πώς μπορείς;

Αν πάψεις να αντιστέκεσαι.

Ναι… αλλά…

Αν ‘υποκριθείς’, αν ‘προσποιηθείς’ πως είσαι ένα ‘νεκρό φορτίο’… τότε θα επιταχύνεις την κατάδυσή σου…

Δεν του είπε τίποτε.

Σου αρέσουν τα καρτούν;, τη ρώτησε ξαφνικά

Ναι, απάντησε χαμογελώντας εκείνη.

Θυμάσαι εκείνα με τον road runner και το κογιότ; Που σε όλα τα επεισόδια το κογιότ τον κυνηγά, επινοεί τρόπους να τον γραπώσει αλλά ο road runner πάντα κερδίζει;

Ναι, βέβαια… είναι από τα αγαπημένα μου… και συμπαθούσα πάντα το κογιότ…

Με ένα του νεύμα συμφώνησε κι εκείνος.

Θυμάσαι κάποιες σκηνές που το κογιότ τρέχοντας, περνάει την άκρη ενός γκρεμού, συνεχίζει να τρέχει στον αέρα και ξαφνικά… πέφτει στο κενό;

Ναι, βέβαια…

Έχεις παρατηρήσει πότε πέφτει; Μπορείς να ανακαλέσεις αυτές τις σκηνές;

Ναι… πέφτει όταν… συνειδητοποιεί τι του συμβαίνει…

Μερικές φορές σ’αυτά τα καρτούν κρύβονται ολόκληρα μαθήματα εσωτερισμού που θα χρειάζονταν ώρες ανάλυσης. Πράγματι λοιπόν, το κογιότ γκρεμίζεται ακριβώς τη στιγμή που ‘επιστρέφει’ από το ταξίδεμά του… ας πούμε τη στιγμή που η εγρήγορσή του επαναδιατυπώνει τις συντεταγμένες του πραγματικού κόσμου… ενώ για λίγο η βαρύτητα είχε εξαφανιστεί, οι φυσικοί νόμοι επιστρέφουν και…

Σε όλα τα καρτούν υπάρχουν ανάλογες σκηνές νομίζω, είπε εκείνη. Θυμάμαι τώρα κάποιες με το Μπάγκς Μπάνι, το Ντάφι και άλλους. Άρα, είναι κάτι που έχει μια μεγαλύτερη σημασία. Σωστά;

Οι δημιουργοί αυτών των ταινιών ήξεραν πολλά περισσότερα από όσα νομίζουμε. Πίσω από τις ξεκαρδιστικές περιπέτειες των ‘αφελών’ πρωταγωνιστών, κρύβονται αλήθειες για πολλά θέματα που αργότερα συνειδητοποιούμε. Όπως ακριβώς τα μεγάλα παραμύθια, όπως η Χιονάτη, είναι συγκλονιστικές και ολοκληρωμένες αφηγήσεις μυητικού χαρακτήρα. Αυτές οι ταινίες με τα κινούμενα σχέδια, δίνουν στους δημιουργούς βαθμούς ελευθερίας έκφρασης που δεν έχουν σε άλλα πεδία.

Αυτό όλο μοιάζει με την παραίνεση του Δον Χουάν στον Καστανέντα πάνω από τον γκρεμό; Όταν του λέει ‘πέτα, έχεις φτερά, άνοιξέ τα και πέτα’; Δεν θυμάμαι ακριβώς τι συνέβη και πώς αλλά…

Κάπως έτσι… αλλά ας μην το ανοίξουμε όλο το θέμα απόψε καθώς είναι τεράστιο… ας γυρίσουμε στην κατάδυση…

Στην προσποίηση πως είμαι ένα ‘νεκρό’ φορτίο και βυθίζομαι;

Ακριβώς… είναι κάτι ανάλογο με το περπάτημα του κογιότ στον αέρα… μονάχα που εδώ συνειδητά ξεγελάμε το νου… αυτή είναι η διαφορά…

Και ο νους ξεγελιέται;

Για λίγο… όσο μας χρειάζεται για να καταδυθούμε σε κείνους τους πυρήνες που υπάρχει το έμπυρο υλικό που μας ενδιαφέρει. Εάν χάσουμε την αυτοσυγκέντρωσή μας όμως…

Ο νους θα μας πάρει χαμπάρι…

Και βέβαια θα μας ανεβάσει ξανά στην εγρήγορση… όπως αντίστοιχα αλλά αντίστροφα κάνει με το δύστυχο το κογιότ… το επαναφέρει στην τάξη και…

Πάρτον κάτω…

Ναι…

Ακούγεται εύκολο αλλά δεν είναι…

Αλήθεια… είναι ‘εύκολο’ μονάχα όταν κοιμόμαστε… εκεί όμως εισερχόμαστε στις περιοχές του ασυνειδήτου, των ονείρων κλπ. Αλλά είναι κάτι ανάλογο βέβαια.

Δηλαδή η κατάδυση τελικά είναι ένα είδος διαλογισμού;

Ένας ‘ονειρικός διαλογισμός’ θα μπορούσα να πω. Όμως και αν δεν έχει απόλυτη επιτυχία δεν πειράζει. Δεν έχουμε Ολυμπιακούς Αγώνες εδώ για να διεκδικούμε μετάλλια. Εργαζόμαστε με το είναι μας και το κάνουμε όταν και αν και όσο θέλουμε… μερικές φορές η εργασία γίνεται από μόνη της…

Όλο αυτό μου θυμίζει και τον Επίκουρο… ‘λάθε βιώσας’… μια μυητική ανάγνωση του Επίκουρου είναι αυτή η δράση της… παραφύλαξης; …νομίζω πως συνδέονται όλα αυτά…

Φυσικά συνδέονται… επειδή δεν έχουμε εποπτεία του δικτύου δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει… αν δεν συνδέονται τότε εμείς τώρα δεν είμαστε εδώ, δεν υπάρχουμε… όχι θεωρητικά, δεν υπήρξαμε ποτέ… όμως νομίζω πως είπαμε αρκετά γι απόψε…

Είχε περάσει η ώρα. Έπρεπε να αποχαιρετιστούν. Σηκώθηκαν και περπάτησαν ξανά σιωπηλοί μέσα στη νύχτα.

Τι είναι ο ποιητής για τον κόσμο;

Θέτω το ερώτημα όμως γνωρίζω πως πρόκειται στην ουσία για κάτι άλλο. Πρόκειται για αίνιγμα.

Το αίνιγμα έχει θαυμαστές ομοιότητες με έναν κώδικα. Έναν κώδικα όμως ξεχωριστό που κανείς ή δεν μπορεί ή δεν θέλει να σπάσει. Η παραβίαση του κώδικα ισοδυναμεί με λύση του αινίγματος αλλά και με κάτι ακόμη. Το πρόβλημα της μεταγραφής του νοήματός του.

Τούτο σημαίνει ευθύνη. Και βούληση για αληθινή δράση.

Τι είναι ο ποιητής για τον κόσμο;

Αν δεν ανήκει σε αυτόν τον κόσμο το ερώτημα δεν συνιστά αίνιγμα. Είναι απλά ένα περιττό φορτίο και με ευχαρίστηση αποβάλλεται.

Αν ο ποιητής ανήκει σε αυτόν τον κόσμο το αίνιγμα διαλάμπει, έχει ζωή, ανασαίνει. Και αναμένει το λύτη.

Τι είναι ο ποιητής για τον κόσμο;

Η ιστορία δεν διευκολύνει τον ποιητή.

Ο χρόνος είναι εχθρός του ποιητή κι ακόμα εχθρός του είναι ο ορίζοντας. Οποιοσδήποτε ορίζοντας.

Οι αφηγήσεις δεν διευκολύνουν τον ποιητή.

Οι ιστορήσεις, τα λογοτεχνήματα, οι θεωρήσεις.

Οτιδήποτε προβάλλει τον εαυτό του ή οτιδήποτε κραυγάζει την κατασκευή ενός εαυτού.

Ο εαυτός δεν διευκολύνει τον ποιητή.

Συνεπώς, ακόμη κι αν απαντηθεί το ερώτημα, κανείς δεν μπορεί να το μεταγράψει. Αν το δούμε διαφορετικά, πιο εξυπηρετικά με μια έννοια, η μεταγραφή του νοήματος έχει ήδη αποβληθεί από τον κόσμο.

Ο κόσμος 'δεν έχει ανάγκη' τον ποιητή.

Αλλά λιμοκτονεί για την ποίηση.

Εκείνο που πυργώνεται με συμπαγή βεβαιότητα εμπρός μου είναι η αλήθεια του ποιητή. Χωρίς αυτόν ο κόσμος δεν μπορεί να μοιράσει τον εαυτό του. Χωρίς αυτόν ο κόσμος μοιάζει με έναν τυφλό που προσποιείται ότι βλέπει ώσπου να πέσει στο χαντάκι. Δεν είναι η ντροπή της πτώσης. Είναι το όνειδος της αποκάλυψης.

Η αλήθεια του ποιητή, λοιπόν, τι παράδοξο, μεταγράφεται.

Έχει ρυθμό και δόνηση, έχει αίμα και ρίγος.

Χωρίς το ρίγος της κάθε στιγμής δεν αρδεύεται η αιωνιότητα.

Ο ποιητής γεννιέται με το ρίγος και το μεταδίδει αφειδώλευτα. Πάντα, για όσο ζει, για όσο αναπνέει. Ακόμα κι όταν δεν ζει. Όταν μνημονεύεται ή όταν καταδικάζεται.

Τι είναι ο ποιητής για τον κόσμο;

Το αίνιγμα επιστρέφει σε κείνον που το έθεσε.

Κάθε φορά που ακυρώνεις τον ποιητή μέσα σου, χλευάζεις το αιώνιο στο αίμα σου.

Κάθε φορά που σκοτώνεις τον ποιητή, κλείνεις το στόμα και τη μύτη σου για να μην ανασαίνεις.

Κάθε φορά που αρνείσαι το βλέμμα στον ποιητή, το στρέφεις στον εαυτό σου.

Τι είσαι εσύ για τον κόσμο;

Jamie Poole

Όποτε βλέπεις έναν ευτυχισμένο άνθρωπο, σεβάσου τον —είναι άγιος.

Η δυστυχία έχει πολλά πράγματα να σου δώσει, που δεν μπορεί να σου τα δώσει η ευτυχία. Η ευτυχία σου παίρνει πολλά πράγματα. Η ευτυχία παίρνει όλα όσα είχες ποτέ, όλα όσα ήσουν ποτέ. Η ευτυχία σε καταστρέφει! Η δυστυχία θρέφει το εγώ σου και η ευτυχία είναι βασικά μια κατάσταση χωρίς εγώ.

Αυτό είναι το πρόβλημα, το επίκεντρο του προβλήματος. Γι’ αυτό οι άνθρωποι το βρίσκουν δύσκολο να είναι ευτυχισμένοι. Γι’ αυτό, εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο έχουν αποφασίσει να ζουν μίζερα και δυστυχισμένα. Αυτό σου δίνει ένα πάρα πολύ αποκρυσταλλωμένο εγώ. Όταν είσαι δυστυχισμένος, υπάρχεις. Όταν είσαι ευτυχισμένος, δεν υπάρχεις. Μέσα στη δυστυχία αποκρυσταλλώνεσαι, μέσα στην ευτυχία σκορπίζεσαι.

Αν αυτό γίνει κατανοητό, τότε τα πράγματα γίνονται ξεκάθαρα.

Η δυστυχία σε κάνει ιδιαίτερο. Η ευτυχία είναι ένα συμπαντικό φαινόμενο. Δεν υπάρχει τίποτα το ιδιαίτερο σ’ αυτήν.

Τα δέντρα είναι ευτυχισμένα και τα ζώα είναι ευτυχισμένα και τα πουλιά είναι ευτυχισμένα. Ολόκληρη η ύπαρξη είναι ευτυχισμένη, εκτός από τον άνθρωπο. Με το να είναι δυστυχισμένος, ο άνθρωπος γίνεται πολύ ιδιαίτερος, ξεχωριστός.

Η δυστυχία σου δίνει την ικανότητα να προσελκύεις την προσοχή των ανθρώπων. Όποτε είσαι δυστυχισμένος, σε προσέχουν, σε συμπαθούν, σ’ αγαπούν. Οι πάντες αρχίζουν να σε φροντίζουν. Ποιος θέλει να πληγώσει έναν άνθρωπο δυστυχισμένο;

Αν η σύζυγος δεν είναι δυστυχισμένη, ο σύζυγος έχει απλώς την τάση να την ξεχνάει. Αν είναι δυστυχισμένη, ο σύζυγος δεν μπορεί να την αγνοήσει. Αν ο σύζυγος είναι δυστυχισμένος, ολόκληρη η οικογένεια –η σύζυγος, τα παιδιά– βρίσκονται γύρω του και τον νοιάζονται. Αυτό του δίνει μεγάλη παρηγοριά. Νιώθει κανείς ότι δεν είναι μόνος, ότι έχει οικογένεια, φίλους.

Όταν είσαι άρρωστος, όταν νιώθεις κατάθλιψη, οι φίλοι έρχονται να σε επισκεφθούν για να σε παρηγορήσουν. Όταν είσαι ευτυχισμένος, οι ίδιοι φίλοι ε ζηλεύουν. Όταν είσαι πραγματικά ευτυχισμένος, θα βρεις ολόκληρο τον κόσμο να έχει στραφεί εναντίον σου.

Σε κανέναν δεν αρέσει ο ευτυχισμένος άνθρωπος, επειδή ο ευτυχισμένος άνθρωπος πληγώνει το εγώ των άλλων. Οι άλλοι αρχίζουν να νιώθουν: «Ώστε εσύ είσαι ευτυχισμένος κι εμείς εξακολουθούμε να σερνόμαστε μέσα στο σκοτάδι, τη μιζέρια και την κόλαση. Πως τολμάς εσύ να είσαι ευτυχισμένος, όταν όλοι εμείς βρισκόμαστε μέσα σε τόση δυστυχία;»

Και ασφαλώς ο κόσμος αποτελείται από δυστυχισμένους και μίζερους ανθρώπους και κανένας δεν έχει αρκετό θάρρος, για να αφήσει ολόκληρο τον κόσμο να στραφεί εναντίον του. Αυτό είναι υπερβολικά επικίνδυνο. Το ρίσκο είναι πολύ μεγάλο. Είναι προτιμότερο να είσαι προσκολλημένος στη δυστυχία. Αυτό σε κάνει μέρος του πλήθους —του ινδουϊστικού, του μουσουλμανικού, του ινδικού, του αραβικού, του ιαπωνικού.

Ευτυχία; Ξέρεις τί είναι η ευτυχία; Είναι ινδουϊστική, είναι χριστιανική, είναι μουσουλμανική; Η ευτυχία είναι απλώς ευτυχία. Μεταφέρεται κανείς σε έναν άλλο κόσμο. Δεν είναι πια μέρος του κόσμου που έχει δημιουργήσει ο νους του ανθρώπου. Δεν είναι πια μέρος του παρελθόντος, της άσχημης ιστορίας. Δεν είναι πια μέρος του χρόνου.

Όταν είσαι πραγματικά ευτυχισμένος, ευδαιμονικός, ο χρόνος εξαφανίζεται, ο χώρος εξαφανίζεται...

...Όταν είσαι δυστυχισμένος, η κοινωνία σ’ αγαπάει, οι άνθρωποι σε σέβονται τόσο, που μπορείς να γίνεις ακόμη και άγιος. Γι’ αυτό και οι άγιοί σου είναι όλοι δυστυχισμένοι. Η δυστυχία είναι γραμμένη φαρδιά-πλατιά πάνω στο πρόσωπο και τα μάτια τους. Επειδή είναι δυστυχισμένοι, εναντιώνονται σε κάθε είδους χαρά. Επικρίνουν κάθε είδους χαρά ως ηδονισμό. Είναι δυστυχισμένοι και ήθελαν να δουν ολόκληρο τον κόσμο δυστυχισμένο. Στην πραγματικότητα, αυτοί οι άνθρωποι δεν μπορούν να θεωρηθούν άγιοι. Σε έναν ευτυχισμένο κόσμο, θα τους νοσήλευαν, θα τους έκαναν θεραπεία. Αυτοί είναι παθολογικοί άνθρωποι.

Έχω δει πολλούς αγίους κι έχω κοιτάξει και τις ζωές των αγίων σου. Οι ενενήντα εννέα στους εκατό είναι απλώς ανώμαλοι —νευρωτικοί ή ακόμα και ψυχωτικοί. Οι άνθρωποι όμως τους σέβονται. Και να θυμάσαι, τους σέβονται εξαιτίας της δυστυχίας τους.

Σπουδαίοι άγιοι, που έκαναν μεγάλες νηστείες, απλώς βασάνιζαν τον εαυτό τους. Αυτό δεν χρειάζεται και πολλή ευφυΐα. Τις πρώτες μέρες είναι δύσκολο —την πρώτη εβδομάδα. Η δεύτερη βδομάδα είναι εύκολη. Την τρίτη εβδομάδα, δεν μπορείς να φας. Την τέταρτη βδομάδα το έχεις ξεχάσει τελείως. Το σώμα απολαμβάνει να τρώει τον εαυτό του, αισθάνεται λιγότερο βαρύ και προφανώς δεν έχει προβλήματα με τη χώνεψη. Και όλη η ενέργεια που προηγουμένως πήγαινε στη χώνεψη, τώρα πηγαίνει στο κεφάλι. Μπορείς να σκέφτεσαι περισσότερο, μπορείς να είσαι περισσότερο συγκεντρωμένος, μπορείς να ξεχάσεις το σώμα και τις ανάγκες του.

Αυτά τα πράγματα όμως δημιουργούν δυστυχισμένους ανθρώπους και δυστυχισμένη κοινωνία. Κοίταξε τη δυστυχία σου και θα βρεις ότι σου δίνει πολλά πράγματα: Οι άνθρωποι σε σέβονται. Οι άνθρωποι νιώθουν πιο φιλικά απέναντί σου. Θα έχεις περισσότερους φίλους αν είσαι δυστυχισμένος. Αυτός είναι ένας πολύ παράξενος κόσμος. Κάτι σ’ αυτόν είναι θεμελιωδώς λανθασμένο. Δεν θα έπρεπε να συμβαίνει αυτό.

Ο ευτυχισμένος άνθρωπος θα έπρεπε να έχει περισσότερους φίλους. Γίνε όμως ευτυχισμένος και οι άνθρωποι θα σε ζηλεύουν. Δεν θα είναι πια φιλικοί μαζί σου. Νιώθουν ότι τους κοροϊδεύεις. Έχεις κάτι που δεν είναι διαθέσιμο σ’ εκείνους. «Εσύ γιατί είσαι ευτυχισμένος;» Έτσι, εδώ και αιώνες, έχουμε μάθει το μηχανισμό: Καταπιέζουμε την ευτυχία και εκφράζουμε τη δυστυχία. Αυτό έχει γίνει δεύτερη φύση μας.

Πρέπει να εγκαταλείψεις όλον αυτό τον μηχανισμό. Πρέπει να μάθεις να είσαι ευτυχισμένος και πρέπει να μάθεις να σέβεσαι τους ευτυχισμένους ανθρώπους και πρέπει να μάθεις να δίνεις περισσότερη προσοχή στους ευτυχισμένους ανθρώπους.

Να το θυμάσαι αυτό. Αυτή είναι μια μεγάλη προσφορά στην ανθρωπότητα. Μη δείχνεις οίκτο στους δυστυχισμένους ανθρώπους. Αν κάποιος είναι δυστυχισμένος, βοήθησέ τον, αλλά μην του δείχνεις οίκτο. Μην του δίνεις την ιδέα ότι η δυστυχία είναι κάτι που αξίζει να την κουβαλάει. Άφησέ τον να μάθει ότι τον βοηθάς, αλλά «αυτό δεν είναι από σεβασμό, είναι απλώς επειδή το έχεις ανάγκη.» Και δεν κάνεις τίποτα με το να προσπαθήσεις να μπεις μέσα στη δυστυχία του άλλου ανθρώπου για να τον βγάλεις από εκεί, επειδή η δυστυχία είναι άσχημη. Άφησε τον άνθρωπο να νιώσει ότι η δυστυχία είναι άσχημη, ότι το να είναι δυστυχισμένος δεν είναι προσφορά στην ανθρωπότητα.

Να είσαι ευτυχισμένος, να σέβεσαι την ευτυχία και βοήθα τους ανθρώπους να καταλάβουν ότι η ευτυχία είναι ο σκοπός της ζωής —σαττσινανάντ. Οι μύστες της Ανατολής έχουν πει ότι ο Θεός έχει τρεις ποιότητες. Είναι σατ –αλήθεια–, τσιτ –συνειδητότητα– και άναντ —ευδαιμονία.

Όπου υπάρχει ευδαιμονία, εκεί βρίσκεται και ο Θεός. Όποτε βλέπεις έναν ευτυχισμένο άνθρωπο, σεβάσου τον —είναι άγιος. Κι όποτε αισθάνεσαι ότι μια συνάθροιση ανθρώπων είναι γεμάτη ευδαιμονία, θεώρησέ την ιερό χώρο.

OSHO  Βουτιές στον Ωκεανό της Ζωής

Εκδόσεις: Ρέμπελ

επιλεγμένα αποσπάσματα από την ανάρτηση  Η επιλογή της δυστυχίας από το εξαιρετικό ιστολόγιο του Γιάννη Αυγουστάτου OSHO-LAND