Νημερτής

ατομικισμός ή ιντιβιντουαλισμός (γαλλ. individualisme): Κοσμοθεωρία που στηρίζεται ουσιαστικά στην απόδοση μιας απόλυτης αξίας στο μεμονωμένο άτομο, σε αντιπαράθεση με την κοινωνία, που δεν νοείται όμως ως συγκεκριμένο κοινωνικό σύστημα. Ο ατομικισμός εκφράζεται στην καθημερινή συμπεριφορά με την ηθική ατομικιστική διαγωγή, όπως επίσης και με αφηρημένες αντιλήψεις στον τομέα της ηθικής φιλοσοφίας, ιδεολογίας και πολιτικής.

Στις ατομικιστικές αντιλήψεις ο άνθρωπος περιγράφεται ως αντικοινωνική οντότητα, εξαρχής ασύνδετη με την κοινωνία, την οποία ανέχεται, έχοντας παραχωρήσει σημαντικό μέρος των ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων του. Η αρχαία ελληνική φιλοσοφία βασίζεται κατά κύριο λόγο στον ατομικισμό, με την έννοια ότι θεωρεί το άτομο βασικό κύτταρο της κοινωνίας. Από την άποψη της μεταφυσικής, είναι η διδασκαλία σύμφωνα με την οποία κάθε άτομο υπάρχει αποκλειστικά ατομικά και όχι κοινωνικά. Ο ατομικισμός, η απόλυτη δηλαδή πεποίθηση ότι το άτομο, στην επιδίωξη του συμφέροντός του, θα πράξει το καλύτερο, υπήρξε η βασική ιδέα της φιλελεύθερης σχολής που ιδρύθηκε από τον Άγγλο οικονομολόγο Σμιθ (Adam Smith) και είναι το φιλοσοφικό υπόβαθρο του καπιταλισμού.

Οι ιδέες του ατομικισμού εξακολουθούν να επηρεάζουν όλες τις σχολές, χωρίς να εξαιρούνται ούτε και οι σοσιαλιστικές. Υπέρμαχος του άκρου ατομικισμού ήταν ο Άγγλος φιλόσοφος Σπένσερ (Herbert Spencer).

Ο ατομικισμός λέγεται και ατομοκρατία. Ο ξενικός όρος προέρχεται από τη γαλλική λέξη individu = άτομο.

(ΛΕΞΙΚΟ ΤΩΝ 'ΙΣΜΩΝ' του ΑΝΤΩΝΗ ΔΙΑΜΑΝΤΙΔΗ)

φωτο: snapshot από την συγκλονιστική ταινία 'THE CUBE'